Το θυμάρι και οι χρήσεις του

Το Θυμάρι είναι ένας μικρός πολυετής θάμνος, που σπάνια αυξάνεται περισσότερο από 40 εκατοστά ύψος.
Η ανάπτυξη του είναι όρθια όσο και έρπουσα. Τα φύλλα του είναι πολύ μικρά, συνήθως 2,5 έως 5 mm μήκος και διαφέρουν ανάλογα με το είδος και την ποικιλία σε σχήμα, στην κάλυψη από τρίχες, ακόμη και στο άρωμα. Τα φύλλα του Thymus vulgaris είναι ωοειδή έως στενόμακρα, ελαφρώς σαρκώδη κυρτά προς τα μέσα και ιδιαίτερα αρωματικά. Το άρωμα των φύλλων του οφείλεται στην παρουσία του αιθέριου ελαίου, το οποίο δίνει αρτυματική αξία και είναι πηγή των φαρμακευτικών ιδιοτήτων του φυτού. Τα άνθη του έχουν ένα απαλό μοβ χρώμα και κάλυκα σωληνοειδή ραβδωτό που φέρει τρίχες. Οι σπόροι του είναι στρογγυλοί και πολύ μικροί. Η βλαστικότητα των σπόρων, κάτω από κατάλληλες συνθήκες, μπορεί να διατηρηθεί μέχρι και τρία χρόνια.

Κλιματικές απαιτήσεις-Θερμοκρασία 

Αυξάνεται καλά σε εύκρατα κλίματα, σε ζεστές, ξηρές και ηλιόλουστες περιοχές. Είναι απαιτητικό σε φως γι αυτό και θα πρέπει να αποφεύγεται η καλλιέργεια του σε σκιαζόμενες θέσεις, ώστε να αποδίδει τα μέγιστα. Βροχόπτωση Δεν προτιμά την υπερβολική υγρασία, λόγω της ευαισθησίας του στις ασθένειες που προκαλούν σηψιρριζίες. 

Εδαφικές απαιτήσεις 
Προτιμά ελαφρά, καλά στραγγιζόμενα εδάφη με pH από 5,0 έως 8,0. Μπορεί να καλλιεργηθεί σε ποικιλία εδαφών, ειδικά σε ασβεστούχα ηλιαζόμενα και ξηρά εδάφη, ακόμη και σε βαριά υγρά, πλην όμως σε τέτοια εδάφη (βαριά και υγρά), η αρωματική του αξία μειώνεται.

Άρδευση 
Το θυμάρι αντέχει στην έλλειψη νερού αλλά όταν του παρέχεται το αξιοποιεί πλήρως. Συστηματική στάγδην άρδευση με την αναγκαία ποσότητα νερού, έχει ευεργετικά αποτελέσματα στην απόδοση της καλλιέργειας ειδικότερα όταν η διάθεση του τελικού προϊόντος αφορά την νωπή μορφή του.

Πώς μας ωφελεί; 

■ Χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση γυναικολογικών μυκητιάσεων, καθώς το αιθέριο έλαιο του θυμαριού έχει ισχυρές αντισηπτικές, αντιβακτηριδιακές και μυκητοκτόνες ιδιότητες. 

■ Καταπραΰνει τις φλεγμονές της αναπνευστικής οδού και το άσθμα. Ως σιρόπι ηρεμεί τον επίμονο βήχα (λειτουργεί ως αποχρεμπτικό), τη βρογχίτιδα, την φαρυγγίτιδα και την αμυγδαλίτιδα. 

■ Ανακουφίζει από τα συμπτώματα της γρίπης. Ένα ζεστό ρόφημα θυμαριού δρα ως αντιπυρετικό. 

■ Γαργάρες και στοματικές πλύσεις με θυμάρι βοηθούν στην καλή στοματική υγιεινή και δρουν κατά της ουλίτιδας και της κακοσμίας του στόματος. 

■ Καταπολεμά τη δυσπεψία και τη φλεγμονή του γαστρικού βλεννογόνου. Το έγχυμά του χρησιμοποιείται και για το ευερέθιστο έντερο. 

■ Χρησιμοποιείται ως καταπραϋντικό σε δερματικά προβλήματα (π.χ. ακμή, δερματίτιδα, εκζέματα, ψωρίαση, τσιμπήματα), ενώ συμβάλλει και στην αντιμετώπιση της τριχόπτωσης. 

■ Παρουσιάζει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση, χάρη στα συστατικά της θυμόλης και της καρβακρόλης που περιέχει. 

■ Συνιστάται ως φυσικό τονωτικό του ανοσοποιητικού και νευρικού συστήματος. Βοηθά στη διαύγεια πνεύματος και παράλληλα στη μείωση του άγχους και της κατάθλιψης. Ενδείκνυται για την αντιμετώπιση της αϋπνίας. 

■ Εντριβές με το διάλυμά του ανακουφίζουν από ρευματικές παθήσεις και μυϊκούς πόνους. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί και ως λάδι για μασάζ. 

Στην αγορά 

Μπορούμε να προμηθευτούμε από φυτώριο μία γλάστρα και να την τοποθετήσουμε στο παράθυρο της κουζίνας, ώστε να χρησιμοποιούμε φρέσκα τα φύλλα του θυμαριού. Εναλλακτικά, θα το βρούμε σε καταστήματα βιολογικών ειδών και σε φαρμακεία ως σταγόνες και παστίλιες, καθώς επίσης και με τη μορφή κρέμας, διαλύματος (για εντριβές) και ροφήματος (για γαργάρες) για εξωτερική χρήση. 

Στην κουζίνα 

Έχει έντονη και ελαφρώς πικάντικη γεύση, γι’ αυτό καλό είναι να χρησιμοποιείται με φειδώ. Ξερό το χρησιμοποιούμε ως μπαχαρικό για να αρωματίσουμε κρέατα, ψάρια, πίτες, ζυμαρικά, σούπες, διάφορες σάλτσες (π.χ. ντομάτας) και τυριά (κυρίως τα κρεμώδη). Πολλοί τοποθετούν ολόκληρα τα κλωνάρια του σε μπουκάλια με λάδι ή ελιές για επιπλέον άρωμα. 
Είναι προτιμότερο να καταναλώνεται φρέσκο. Ωστόσο, μπορεί να αποθηκευτεί και ξερό. Κόψτε τα φύλλα, δέστε τα σε ματσάκια και κρεμάστε τα ανάποδα σε ζεστό και σκοτεινό μέρος με καλό εξαερισμό. Όταν ξεραθούν, θρυμματίστε τα φύλλα και φυλάξτε τα σε αεροστεγή δοχεία.

 

Προσοχή! 

Όσο ευεργετικές είναι οι θεραπευτικές του ιδιότητες, άλλο τόσο προσεκτική πρέπει να είναι η συχνότητα της χρήσης του. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή του θηλασμού δεν πρέπει να λαμβάνεται οποιαδήποτε θεραπευτική δόση θυμαριού και αιθέριου ελαίου. Επίσης, πρέπει να αποφεύγεται από ανθρώπους με καρδιακή ανεπάρκεια ή υψηλή αρτηριακή πίεση, ενώ η χρήση του δεν ενδείκνυται σε περιπτώσεις τραυματισμών στο δέρμα. 

Φτιάξτε μόνοι σας

Εντριβή θώρακα: Διαλύουμε 10 σταγόνες αιθέριου ελαίου θυμαριού σε 20 ml αμυγδαλέλαιο ή ηλιέλαιο. 
Ρευματικές παθήσεις: Βράζουμε 100 γρ. θυμάρι σε 1 λίτρο νερό, το σουρώνουμε και το ρίχνουμε στο νερό της μπανιέρας. 
Παιδικός βήχας: Ρίχνουμε 2 φλιτζάνια τσάι από θυμάρι στo μπάνιο τους. 
Τσιμπήματα: Ανακατεύουμε 10 σταγόνες αιθέριου ελαίου θυμαριού με 20 ml νερό. 
Έλαιο μασάζ: Διαλύουμε 10 σταγόνες αιθέριου ελαίου θυμαριού και ελαίου λεβάντας σε 25 ml αμυγδαλέλαιο ή ηλιέλαιο. 
Δερματικά: Αναμειγνύουμε 1 κουταλάκι αιθέριο έλαιο θυμαριού με 1/2 λίτρο ελαιόλαδο. Αλείφουμε τρεις ή περισσότερες φορές τη μέρα στην πάσχουσα περιοχή. 
Παρασκευή εγχύματος: Βάζουμε 1 κουταλιά θυμάρι, χωρίς κοτσάνι, σε 1 φλιτζάνι βραστό νερό, το σκεπάζουμε για 10΄ και μετά το σουρώνουμε. Το μείγμα που προκύπτει το χρησιμοποιούμε εξωτερικά για τον καθαρισμό και την επούλωση των πληγών ή για γαργάρες. 
Παρασκευή ροφήματος: Ρίχνουμε 1 κουταλάκι θυμάρι σε ένα μπρίκι με νερό και μόλις αρχίσει να βράζει το κατεβάζουμε από τη φωτιά και το αφήνουμε 10΄. Σουρώνουμε και πίνουμε το ρόφημα ζεστό με μέλι. 
Παρασκευή κολόνιας: Ανακατεύουμε 10 γρ. λουλούδια θυμαριού με 250 γρ. λευκό οινόπνευμα σε ένα μπουκάλι, το κλείνουμε με φελλό και το αφήνουμε 2-3 εβδομάδες στον ήλιο. Στη συνέχεια σουρώνουμε.

Πηγές:
http://www.ftiaxno.gr
http://www.vita.gr/